Monday, April 20, 2015

អ្នកសិល្បៈ​ថ្មី​-​ចាស់​ច្រើន​នាក់​ចូលរួម​សម្តែង​បម្រើ​អារម្មណ៍​ទស្សនិកជន​ក្នុង​កម្មវិធី​អង្គរ​សង្ក្រាន្ត

ខេត្តសៀមរាប ៖ ក្នុង​ពិធី​បុណ្យចូលឆ្នាំ​ថ្មី​ប្រពៃណី​ជាតិ និង​កម្មវិធី​អង្គរ​សង្ក្រាន្ត​ដែល​រៀបចំ​ដោយ​សហភាព​សហព័ន្ធ​យុវជន​កម្ពុជា ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៤ ដល់ទី​១៦ មេ​សា ២០១៥ សិល្បករ សិល្ប​ការិនី​ទាំង​ថ្មី​ទាំង​ចាស់​បាន​ជួបជុំ​គ្នា​ច្រៀង​រាំ​ជូន​ទស្សនិកជន ​ទស្សនា​កម្សាន្ត នៅ​តំបន់​ប្រាសាទអង្គរវត្ត និង​ទី​លានជល់ដំរី ។
កម្មវិធី​អង្គរ​សង្ក្រាន្ត​ឆ្នាំ​២០១៥ ក្រេ​ោ​មការ​រៀបចំ​ពី​សហភាព​សហព័ន្ធ​យុវជន​កម្ពុជា​នៅ​តំបន់​ប្រាសាទ​អង្គរ​ ដ៏​ល្បីល្បាញ​ទាក់ទាញ​អ្នកទេសចរ​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​ច្រើន​កុះករ​ទៅ​កម្សាន្ត ។ លើស​ពី​នេះ​មាន​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ប្រទេស​ចូលរួម​ជា​គណៈអធិបតី​តាម​កម្មវិធី​ដែល​ បាន​រៀបចំ​រួច​ជា​ស្រេច ។
មាន​ផ្ទាំងទស្សនីយភាព​សិល្បៈ​ជា​ច្រើន​ទម្រង់​ទាំង​បុរាណ និង​សម័យ​បាន​សម្តែង​ជូន​មហាជន​ទស្សនា​ក្នុង​ន័យ​លើកកម្ពស់​វិស័យ​សិល្បៈ​ វប្បធម៌​ខ្មែរ និង​ផ្តល់​ភាព​សប្បាយ​រីករាយ​ជូន​ទស្សនិកជន ។ សិល្បករ​ជា​ច្រើន​នាក់​បាន​សម្តែង​ជូន​ទស្សនិកជន​ទស្សនា ។
អ្នកស្រី​ហែម សុវណ្ណ តារាចម្រៀង​ជើង​ចាស់​ថ្លែង​ថា ទោះជា​អ្នកស្រី​មិន​មាន​កម្លាំង​ច្រើន តែ​ខិតខំ​សម្តែង​ជូន​មហាជន​ទស្សនា​ក្នុង​ឱកាស​បុណ្យចូលឆ្នាំ​ថ្មី ពិសេស​កម្មវិធី​អង្គរ​សង្ក្រាន្ត​ដែល​រៀបចំ​ឡើង​នៅ​លើ​ទឹកដី​អង្គរ​ដ៏​ ពិសិដ្ឋ​របស់​ខ្មែរ ។ អ្នកស្រី​ភ្ញាក់ផ្អើល​ដែល​បានឃើញ​មហាជន​ចូលរួម​គាំទ្រ​លើកកម្ពស់​វប្បធម៌​ ប្រពៃណី​ខ្មែរ​ដោយ​មាន​អ្នក​ទៅ​ចូលរួម​កម្សាន្ត​ច្រើន​មិន​ចាញ់​ឆ្នាំ​មុន​ ឡើយ ។ នា​ឱកាស​នោះ​អ្នកស្រី​ហែម សុវណ្ណ សម្រិតសម្រាំង​បទ​ចម្រៀង​រាំវង់ រាំក្បាច់ និង​សា​រ៉ា​វ៉ា​ន់​ជូន​ទស្សនិកជន​ស្តាប់ និង​ទស្សនា​កម្សាន្ត ។
អ្នកស្រី​ហែម សុវណ្ណ មានចិត្ត​រីករាយ​ដោយ​ដឹង​ថា​មហាជន​ចង់ឱ្យ​មានកម្ម​វិធី​អង្គរ​សង្ក្រាន្ត​រៀបចំ​នា​ឆ្នាំ​ក្រោយ​ទៀត ។
ចំណែក​តារា​កំប្លែង​ពីរ​ដួង​គឺ​នាយ​ក្រឹម និង​នាយ​កុយ​ដែល​ប៉ះ​គ្នា​សម្តែង​លើ​ឆាក​តែ​មួយ​បាន​និយាយ​ស្រ​ដៀង​គ្នា​ថា អង្គរ​សង្ក្រាន្ត​ឆ្នាំ​២០១៥ ដែល​រៀបចំ​ដោយ​សហភាព​សហព័ន្ធ​យុវជន​កម្ពុជា​រំលេច​ដោយ​សញ្ញា​វិជ្ជមាន​ច្រើន ។ ក្រៅពី​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ​ដោយ​រៀបចំ​កម្មវិធី​យ៉ាង​រលូន​ក៏​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ ពិភពលោក​ភ្ញាក់ផ្អើល​ផង​ដែរ ព្រោះ​នំអន្សម​យក្ស​បាន​ជាប់​ឯតទគ្គ​កម្ម​ពិភពលោក និង​ការ​រាំ​ចង្វាក់​ម៉ា​ឌី​ហ្ស៊​ន​ខ្មែរ​ក៏​ជាប់​ឯតទគ្គ​កម្ម​ពិភពលោក​ដែរ ដោយ​យុវជន​ចំនួន​២០១៥​នាក់​ចូលរួម​រាំ ។ ក្នុង​នាម​សិល្បករ​នាយ​ក្រឹម និង​នាយ​កុយ​បាន​រួម​គ្នា​សម្តែង​ឱ្យ​បាន​ល្អ​ទោះ​នឿយហត់​បែប​ណា​អត់​គិត​ទេ ។
នាយ​ក្រឹម និង​នាយ​កុយ រំពឹង​ថា ឆ្នាំ​២០១៦ អង្គរ​សង្ក្រាន្ត​នឹង​រំលេច​រូបរាង​ជា​បន្ត​ទៀត ព្រោះ​មហាជន​គាំទ្រ​ខ្លាំង​ណាស់ ។
អ្នកសិល្បៈ​ដែល​ចូលរួម​សម្តែង​នៅ​មុខ ប្រាសាទអង្គរវត្ត​មាន​នាយ​កុយ​, នាយ​ក្រឹម​,​នាយ​វីតាមីន​សេ​, យាយ​អឿ​ន​, នាង​ប៉េងប៉ោង​,  ស្រី​លាភ​, កន្តុម​អ៊ឺត​, នាយ​ឆ្លាំង​, នាយ​ច​យ​, ចាប​ចៀន​, សាន​ម៉ៅ​, នាង​គ្រ​ត​, នាង​ប្រិមប្រិយ​, លោក​សួ​ស សង​វាចា​, លោក​អា​ដាំ​, លោក​គង់ សុធា​រិ​ទ្ធ​, លោក​ហេង ប៊ុ​ន​លាភ​,​លោក​មាស សា​រ៉ា​ន់​, លោក​យូ​ឌី​ស្កូ​, កញ្ញា​នី មុនីនាថ​, កញ្ញា ពៅ លី​ដា​, នាង​យ៉ុ​ង ចាន់​កណ្ណិកា​, យ៉ុ​ង ចាន់​សុធា​វី​, កញ្ញា​វី ឌី​ណែ​ត​, កញ្ញា​ទៀង មុំ​សុធា​វី​, កញ្ញា​ស៊ូ ដា​ណេ​, អ្នក​នាង​កែវ ពេជ្រ​ពិសី​, កញ្ញា​ហ៊ិ​ន ច័ន្ទ​នី​រ័​ត្ន​, អ្នក​នាង​ឌៀប ស្រីរ​ត្ន័​, អ្នក​នាង សុខ ស្រី​ពេជ្រ​,​អ្នក​នាង​អោ​ក សុ​ម៉ា​វ​ត្តី​, អោ​ក សុ​ម៉ា​លី​តា និង​អ្នក​នាង​ហ៊ឹ​ម សុ​ភី ជាដើម ៕

Thirty-nine killed on roads over New Year

From Phnompenh post
20 April 2015:

A bus crash that killed two people in Prey Veng’s Kampong Trabek district topped off the traffic accident death toll this Khmer New Year, during which the number of injuries dropped, but fatalities remained almost the same.
Before the accident, which left the bus overturned, the vehicle was seen speeding from Svay Rieng province to Phnom Penh, Um Chamroeun, chief of Kampong Trabek district’s police department told the Post yesterday. While driving at a high rate of speed, a tyre burst as the bus was driving on a downward slope on National Road 1.
“Two men were killed at the scene,” Chamroeun said. “Another 12 people were injured, including eight people who were seriously injured and taken to the hospital.”
Following the fatal crash, police officers from Kampong Trabek district sent the four slightly injured passengers to Kampong Trabek district’s hospital and assisted in bringing the eight who suffered serious injuries to Svay Rieng’s provincial hospital, Chamroeun said.
Since the accident occurred on the border of Prey Veng and Svay Rieng provinces, the bus is temporarily impounded at the Kampong Trabek district police station, while police figure out under whose jurisdiction the crash falls.
The bodies of the two people killed have been delivered to their families for their funerals to be held.
During this Khmer New Year, there were 132 accidents across the Kingdom, according to a report from the National Police’s Department of Public Order, which was posted on its website on Friday.
Including those killed in yesterday’s crash, 39 people died, 141 were seriously injured and 107 people suffered less serious injuries, according to the accident report. Crashes damaged nearly 200 vehicles, including 157 motorbikes and 40 cars.
“Most of the accidents were caused by speeding, drunken driving, careless driving and changing direction illegally,” the report says. “Most of the victims in motorbike accidents were not wearing helmets.”
Last year, vehicle crashes claimed 38 lives during the Khmer New Year holiday, according to the National Police. However, injuries this year dropped by 58 people, with 248 injuries compared to last year’s 306. The number of fatalities is 12 higher than in 2013.

American peace fellows meet with Khmer Rouge survivors

From Phnompenh post:
13 April 2015
A group of 10 American peace fellows from Chicago head home today after participating in an exchange hosted by the Peace Institute of Cambodia that saw them meet survivors of the Khmer Rouge.
Since arriving on April 4, the young Americans – activists participating in Jane Addams Hull-house Museum’s Cities of Peace program – have taken part in team discussion, story-telling, a study tour, cooking, building a “memorial kitchen” and performance sessions.
The exchange is about giving activists, scholars and NGO workers the opportunity to learn different approaches to peace and conflict resolution and foster cultural awareness and understanding, said the Peace Institute’s Long Khet.
Moses Williams, 24, one of the peace fellows from Chicago, said he was interested in learning about discrimination in different parts of the world in order to find solutions to common problems.
Williams said he wanted to learn from the Cambodian experiences and bring Cambodian peace fellows Chicago so they could learn from the US experience.
Khmer Rouge survivor Soy Sen, 59, at the Kraing Ta Chan Community Peace Learning Center shared experiences of living during the Democratic Kampuchea era.
“I found that they really concentrated to listen to my sharing with other survivors,” Sen said.
“I told them about my life when I was in prison since 1974 until 1978. I have a long bad experience because I needed to work hard and got less food.
“I told them about the situation at that time such as how we live, how we eat and how we got tortured and they asked questions. Although I felt unsafe, I still want to share to other next generation.”
A delegation of 10 Cambodian youth fellows are set to visit Chicago for the second leg of the exchange in July.
“I want to develop my knowledge about peace and understanding of Cambodian and US history,” said Hout Hongsea, 22, a Cambodian peace fellow. “I also want to build more networks of peace fellows in Cambodia and Chicago.”

Tuesday, April 7, 2015

ល្បែង​ប្រជាប្រិយ​ខ្មែរ​«​ចាប់កូនខ្លែង​»

From koh santepheap

ល្បែង «​ចាប់កូនខ្លែង​» ជា​ល្បែង​របស់​កុមា​រា​កុមារី ជំទង់​ៗ តែងតែ​លេង​ក្នុង​វេលា​យប់​ខែភ្លឺ នៅ​រដូវ​ចូល​ឆ្នាំ ឬ​នៅ​ពេលទំនេរ ។ ល្បែង​នេះ​ពេល​លេង​គេ​ចាត់​ម្នាក់​ដែល​មាន​មាឌ​មាំ​ធំ ឱ្យធ្វើ​ជា​មេហ្វូង​ហៅ​ថា​មេមាន់​, ចាត់​ច្រើន​នាក់​ឱ្យធ្វើ​ជា​កូន​មាន់ ហើយ​គេ​ចាត់​ម្នាក់​ទៀត​ឱ្យធ្វើ​ជា​ខ្លែង ចាំ​ចាប់កូនមាន់ ។ ម្នាក់​ៗ​គេ​យក​ក្រមា​ក្រវាត់​ចង្កេះ​ឱ្យ​តឹង​ណែន ការពារ​កុំឱ្យ​របូត​សម្លៀក ។ គេ​នាំ​គ្នា​បង្កាត់ភ្លើង​ឱ្យ​បានជា​ភ្នក់​តូច ដោយ​កម្ទេច​អុស ហើយ​ម្នាក់​ដែល​ធ្វើ​មេមាន់​បញ្ជា​ឱ្យ​កូន​របស់​ខ្លួន​តោង​ចង្កេះ ត​ៗ​គ្នា​រហូត​ដល់​អស់ ដោយ​ឈរ​ជា​ជួរ រួច​ដើរ​ក្រឡឹង​ព័ទ្ធ​ជុំវិញ​ភ្នក់ភ្លើង ។ ជាមួយ​គ្នា​នេះ​មេមាន់​ពោល​ពាក្យ​ចំអក​ឡកឡាយ​ឱ្យន័យ​ទៅ​ខ្លែង​ថា ៖

«​ចាប់កូនខ្លែង​ប្រឡែង​កូន​អក ពពេច​ញ៉ែកញ៉ក​កូន​អញ​តែ​មួយ ។
ជីក​អន្លង់​ដាំ​ត្រកួន ទន្សាយ​រត់​ពួន ត្រកួន​ឡើង​លាស់ ។
ទៀន​១​គូ​តាំងយូ​បាំង​ព្រះ លើកដៃ​សំពះ ដូន​ៗ​សុំ​ភ្លើង​» ។

ចំណែក ​ម្នាក់​ដែល​ធ្វើ​ខ្លែង​ឈរ​ធ្វើ​ព្រងើយ​, កាល​បានឮ​មាន់ និង​កូន​មាន់​ស្រែក​ដូច្នោះ ក៏​ដើរ​ចូល​ទៅ​រក​ភ្នក់ភ្លើង ហើយ​និយាយ​សុំ​ភ្លើង​ថា «​ដូន​ៗ​សុំ​ភ្លើង !» ។
មាន់​ឆ្លើយ​ថា ៖ រលត់
ខ្លែង​សុំ​ថា ៖ សុំ​មួយ​អង្កត់
មាន់​ឆ្លើយ​ថា ៖ រលាយ
ខ្លែង​សុំ​ថា ៖ សុំ​ទឹកបាយ
មាន់​ឆ្លើយ​ថា ៖ ឆ្កែ​លិទ្ធ
ខ្លែង​សុំ​ថា ៖ សុំ​កាំបិត
មាន់​ឆ្លើយ​ថា ៖ មិន​ទាន់​ប្រុង
ខ្លែង​សុំ​ថា ៖ សុំ​ល្ហុង
មាន់​ឆ្លើយ​ថា ៖ មិន​ទាន់​ដាំ
ខ្លែង​សុំ​ថា ៖ សុំ​ថ្នាំ
មាន់​ឆ្លើយ​ថា ៖ មិន​ទាន់​ហាល
ខ្លែង​សុំ​ថា ៖ សុំ​ផាល
មាន់​ឆ្លើយ​ថា ៖ មិន​ទាន់​សិត
ហើយ​ខ្លែង​ក៏​អង្គុយ​នៅ​បៀត​ភ្នក់ភ្លើង​នោះ ។

ចំណែក​មេមាន់​ក៏​នាំ​គ្នា​របស់​ខ្លួន​ដើរ​ប្រទក្សិណ​ព័ទ្ធ​ជុំវិញ​ខ្លែង និង​ភ្នក់ភ្លើង ហើយ​ស្រែកច្រៀង​ទាំង​មេ​ទាំង​កូន​ថា ៖

«​ចាប់កូនខ្លែង​ប្រឡែង​កូន​មាន់ (​បន្ទរ​) ៖​អាឡយ​ៗ បើ​មេ​ទៅ​ទាន់ យក​មាន់​ទៅ​លាក់ (​បន្ទរ​) ៖ អាឡយ ៗ

លាក់​ទុក​ឯណា លាក់​ក្បាល​ដំណេក (​បន្ទរ​)៖ អាឡយ ៗ រលឹក​ពី​ដេក វាយ​មាន់​តូងតាង​» ។
មាន់​ច្រៀង​ចប់​ក៏​ឈប់​ឈរ​តម្រៀប​គ្នា ។

ខ្លែង​ក៏​ស្រែក​សុំ​ភ្លើង​ម្តងទៀត​ថា «​ដូន​ៗ សុំ​ភ្លើង​» ។

មាន់ ​ឆ្លើយ​ថា «​ក្អែក​ពាំ​ទៅ​ទម្លាក់​ក្នុង​ទឹកទន្លេ​បាត់​ទៅ​ហើយ​» រួច​ក៏​ដើរ​ព័ទ្ធ​ជុំវិញ​ខ្លែង និង​ភ្នក់ភ្លើង ហើយ​ច្រៀង​តទៅ​ទៀត​ថា ៖

«​ប្អូន​វេញខ្សែ​សូត្រ បង្ហូត​ខ្សែ​គោម (​បន្ទរ​)៖ អាឡយ ៗ ខ្លែង​អើយ​កុំ​លោម​មិន​បាន​មាន់​ទេ (​បន្ទរ​) ៖ អាឡយ ៗ ហើយ​ឈរ​ស្ងៀម ។
ខ្លែង​ក៏​និយាយ​ទទូច​សុំ​កូន ៖
ខ្លែង​សុំ​ថា ៖ ដូន​ៗ​ឱ្យ​សុំ​កូន​មុខ
មាន់​ឆ្លើយ​ថា ៖ ឪពុក​មិន​ឱ្យ
ខ្លែង​សុំ​ថា ៖ សុំ​កូន​ក្រោយ
មាន់​ឆ្លើយ​ថា ៖ កំបាក់​កំបែក​យក​ចុះ

ខ្លែង ​កាល​បានឮ​មេមាន់​ថា ឱ្យ​កូន​ណា​កំបាក់​កំបែក​ដូច្នេះ ក៏​តាំង​ដេញចាប់​បេះ​យក​កូន​ណា​ដែល​នៅ​ក្រោយ​គេ​, ឯ​មេមាន់​ខំប្រឹង​ការពារ​កូន​របស់​ខ្លួន​កុំឱ្យ​គេ​បេះ​យក​បាន​, ឯ​កូន​មាន់​ក៏​ខំប្រឹង​តោង​ចង្កេះ​គ្នា​យ៉ាង​ជាប់ រត់​ពេន​ចុះ​ពេន​ឡើង ខ្លាច​ខ្លែង​ចាប់​បេះ​យក​ខ្លួន ម្នាក់​ៗ​បាន​។  ជួន​ក៏​ខ្លែង​បេះ​យក​កូន​បាន​ម្តង​១ ម្តង​២ ទាល់តែ​អស់ ជួន​ក៏​បេះ​បាន​តែ​១ ។  តែ​គេ​មាន​លក្ខខណ្ឌ​មួយ​ថា បើ​កូន​ណា​របូត​ចេញពី​មេ​ព្រោះ​ប្រឹង​គេច​ខ្លាំង ហើយ​កូន​នោះ​គេ​ក្រាប​ទៅ​នឹង​ដី នោះ​មេ​ខ្លែង​មិន​ត្រូវ​ចាប់​គេ​ទេ ។

កាល​អស់កម្លាំង​ហត់​រៀងខ្លួន​ហើយ  ក៏​ឈប់​សម្រាក​បន្តិច ហើយ​ផ្លាស់​ប្តូរ​គ្នា​លេង​តទៅ​ទៀត គេ​លេង​តែ​របៀប​នេះ​រហូត​ដល់​ពេល​ឈប់ ។

ប៉ុន្តែ​ល្បែង​បែប​ដូច​គ្នា​នេះ នៅ​ស្រុក​ខ្លះ​គេ​ហៅ​តម្រូវ​ន័យ​តាម​របៀប​លេង​ថា «​ល្បែង​ខ្លែង​ចាប់កូនមាន់​» ក៏​មាន ។

ល្បែង ​នេះ​ជា​ការ​បង្ហាត់​មនុស្ស​ឱ្យ​ចេះ​ប្រុង​ស្នៀត ប្រុងស្មារតី​ឱ្យ​រហ័សរហួន ចេះ​ការពារ​ខ្លួន និង​គ្រួសារ​ផង (​យោង​តាម​សៀវភៅ «​ល្បែង​ប្រជាប្រិយ​ខ្មែរ​») ៕

ក្បួន​​តុប​តែង​ផ្ទះ​ឱ្យ​​​មាន​លាភ​ពេល​ចូល​ឆ្នាំ​ខ្មែរ​

ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​មុន​ពេល​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​​​មក​ដល់​ រឿង​ដែល​ប្រជាជន​ខ្មែរ​​ភាគ​ច្រើន​និយម​ធ្វើ​មុន​គេ​បង្អស់​ គឺ​ប្រាកដ​ជា​រៀប​ចំ​ផ្ទះ​​សម្បែង​​មិន​ខាន។ ប៉ុន្តែ​ការ​រៀប​ចំ​ផ្ទះ​សម្បែង​នេះ​ មិន​មែន​ចេះ​តែ​ធ្វើ​ៗ​នោះ​ទេ។ ការ​រៀប​ចំ​​ផ្ទះសម្បែង​សម្រាប់​ស្វាគមន៍​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ ត្រូវ​បាន​អាចារ្យ​វត្ត​កំសាន្ត​ ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ លោកតា​ សៅ សារឿន ​យល់​ថា​ សំខាន់​ណាស់​ ព្រោះ​វា​នឹង​ផ្ដល់​​សិរីសួស្ដី​សម្រាប់​​ឆ្នាំ​ថ្មី​។

លោក ​តា​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ ដំបូង​ សមាជិក​គ្រួសារ​នីមួយៗ​គប្បី​បោស​សំអាត​ផ្ទះ ​ជូត​ផ្ទះ​ បោស​ពីង​ពាង​ រៀប​ចំ​ទុក​ដាក់​របស់​របរ​ក្នុង​ផ្ទះ​ឲ្យ​មាន​សណ្ដាប់​ធ្នាប់​ ជូត​លាង​ជាមួយ​សាប៊ូ​ បាញ់​ទឹក​អប់​ឲ្យ​ក្រអូប​សាយ​ពេញ​ផ្ទះ​ជា​ដើម​ ដើម្បី​ទទួល​បាន​សិរី​ជ័យ​លាភ​មង្គល​ និង​អារម្មណ៍​សប្បាយ​រីករាយ​ក្នុង​ឱកាស​ឆ្នាំ​ថ្មី។

Happy-New-Year3


ក្រោយ ​ពី​សម្អាត​ផ្ទះ​សម្បែង​ហើយ​ លោក​អាចារ្យ​ សៅ សារឿន​ មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ថា៖ ​“គេ​អាច​តុប​តែង​ផ្ទះ​តាម​វិធី​របស់​គេ ​ដោយ​ផ្អែក​លើ​លទ្ធភាព​គ្រួសារ​នីមួយ​ៗ។ អ្នក​ខ្លះ​ជួល​គេ​មក​តុបតែង​ផ្ទះ​ ដោយ​ទិញ​គ្រឿង​លំអ​ រៀប​បិទ​បូ​ ឬ​ទិញ​បដា​រនាំង​បូ​ដែល​មាន​អក្សរ​ សួស្ដី​ឆ្នាំ​ថ្មី​ មក​បិទ​នៅ​ខ្លោងទ្វារ​ក៏​មាន”។

អាចារ្យ​វត្ត​ដដែល ​ពន្យល់​ពី​សិរីសួស្ដី​បាន​មក​ពី​ការ​តុបតែង​លំនៅឋាន​នេះ​ថា៖ “ក្នុង​ឱកាស​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី​ អ្វីៗ​ត្រូវ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ លាង​ជម្រះ​​រឿង​អាក្រក់​ចាស់​ចោល​ មក​ចាប់​យក​រឿង​ល្អ​ថ្មី​ៗ​ពី​ឆ្នាំ​ថ្មី​ ទើប​នាំ​ឲ្យ​ចិត្ត​របស់​យើង​ជ្រះ​ស្រលះ​ទៅ​តាម​នោះ។ បើ​សិន​ជា​មាន​របស់​បែក​បាក់​ ឬ​ខូច​​ ត្រូវ​យក​ទៅ​ជួស​ជុល​ ឬ​ផ្លាស់​ដោយ​របស់​ថ្មី​ទៅ​តាម​លទ្ធភាព”។

លើស​ពី​នេះ​ អាចារ្យ​វត្ត​បន្ថែម​ថា​ បើ​ម្ចាស់​ផ្ទះ​នីមួយ​ៗ​​អាច​និមន្ត​ព្រះសង្ឃ​មក​ប្រោះ​ព្រំ​ដើម្បី​បើក​ សិរីសួស្ដី​ទៀត​ គឺ​រឹត​តែ​ល្អ​​ នឹង​នាំ​សេចក្ដី​សុខ​​ចម្រើន៕

Happy-New-Year1

Neak Leoung-sabay09

Happy-New-Year2

ត្រុដិជា របាំ​ប្រជាប្រិយ​​មាន​ដំណើររឿង​ប្រទាក់​គ្នា​និង​ចម្រៀង​​​ពីរោះ​រណ្ដំ ​​សម្រាប់​​​សុំ​​ពរ​ឆ្នាំ​ថ្មី

ត្រុដិ ជា​​​របាំ​ប្រជាប្រិយ​​ដ៏​​ពេញ​និយម​​​​​ក្នុង​ស្រទាប់​​​ប្រជាជន​ខ្មែរ​យូរ ​លង់​ណាស់​មក​ហើយ។ ​ប្រជាជន​ខ្មែរ​តែង​លើក​យក​របាំ​ដ៏​ចំណាស់​មួយ​នេះ​មក​សម្ដែង​ក្នុង​ឱកាស​ ឆ្លង​ឆ្នាំ​ថ្មី​ ដើម្បី​​​បណ្ដេញ​​គ្រោះ​​ឧបទ្រព​ចង្រៃ​ក្នុង​ឆ្នាំ​ចាស់​ចេញ​​​ និង​ជំនួស​​មក​​វិញ​​​នូវ​ភាព​សម្បូរ​សប្បាយ​ប្រកប​ដោយ​សុភមង្គល​សម្រាប់​ ឆ្នាំ​ថ្មី។

angkor songkran3
​របាំ​ត្រុដិ ទាក់​ទាញ​​ណាស់​ដោយសារ​វា​​មាន​សាច់​រឿង​ប្រទាក់​គ្នា​បង្កប់​ដោយ​អត្ថន័យ​ គួរឲ្យ​ជក់ចិត្ត​​ មាន​ទាំង​តួអង្គ​ព្រាយ​បិសាច ព្រាន យក្ស​​ តាម​ប្រមាណ​​ ម្រឹគ​​​​ និង​មាន​ទាំង​​តួ​អង្គ​​​ក្ងោក​សួគ៌​​​ អម​ដោយ​​តន្ត្រី​​បុរាណ​​ និង​ចម្រៀង​​​​រៀបរាប់​​ដំណើរ​ដើម​ទង​​​ យ៉ាង​ពីរោះ​រណ្ដំ​​​។ ​

​ឯកសារ​ស្ដីពី​របាំ​ប្រជាប្រិយ​ខ្មែរ​របស់​ក្រុម​ជំនុំ​ទំនៀម​ទម្លាប់​ ព្រម​ទាំង​សមាជិក​ឆ្លើយឆ្លង​គ្រប់​ខេត្ត​ដែល​រៀបរៀង​ដោយ​ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ​ ព.ស២៥០៧​ គ.ស១៩៦៤ បាន​សរសេរ​ថា ​របាំ​នេះ​មាន​តែ​ក្នុង​ក្រុង​សៀមរាប និង​តំបន់​ខ្លះ​នៃ​ខេត្ត​បាត់ដំបង​ ត្រង់​ភូមិភាគ​ណា​ដែល​នៅ​ជាប់​នឹង​ខេត្ត​សៀមរាប​ប៉ុណ្ណោះ។ របាំ​នេះ ​មាន​លេង​តែ​នៅ​ពេល​បុណ្យ​ចូលឆ្នាំខ្មែរ​ប៉ុណ្ណោះ ​ក្នុង​គោលបំណង​ដើម្បី​ប្រសិទ្ធិ​នូវ​សព្ទសាធុការពរ​ជូន​ដល់​អ្នក​ស្រុក​ ក្នុង​ឱកាស​ឆ្នាំ​ថ្មី។

angkor songkran2


ឯកសារ​ដដែល​​ថា ​ ពាក្យ «ត្រុដិ» ជា​ពាក្យ​ដើម​មក​ពី​ភាសា​ សំស្ក្រឹត​ប្រែ​ថា​ ផ្ដាច់​ឬ​កាត់​ផ្ដាច់ ​គឺ​សំដៅ​ដល់​ការ​ផ្ដាច់​ឆ្នាំ​ឬ​ ការ​ផ្ដាច់​ឆ្នាំ​ចាស់​ចូល​ទៅ​ឆ្នាំ​ថ្មី​។ ប៉ុន្តែ​បើ​តាម​ទម្លាប់​របស់​អ្នកស្រុក​ខ្លះ ​គេ​មាន​លេង​របាំ​នេះ​នៅ​ពេល​ប្រារព្ធ​ពិធី​សុំ​ទឹក​ភ្លៀង​នៅ​គ្រា​ស្រុកទេស ​​មាន​ការ​រាំងស្ងួត​ជា​ច្រើន​ថ្ងៃ​ខែ​ម្ដងៗ​ដែរ។


ផ្អែក ​លើ​ឯកសារ​នៃ​ការស្រាវជ្រាវ​របស់​ក្រុម​ជំនុំ​ទំនៀមទម្លាប់​ខ្មែរ​​ដដែល​​​ បាន​ លើក​ឡើង​ទៀត​​ថា ប្រវត្តិ​និង​ដើម​កំណើត​នៃ​របាំ​ត្រុដិ​គឺ​មាន​ប្រភព​ច្រើន ​ ក្នុង​នោះ​មាន​ប្រភព​បែប​រឿង​និទាន ប្រភព​បែប​ជំនឿ​អ្នកស្រុក​និង​ប្រភព​ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ ។

ប៉ុន្តែ​បើ​ផ្អែក​​​ លើ​​​ឯកសារ​ខ្លះ​ទៀត​ថា ​ របាំ​ត្រុដិ ​មាន​ប្រវត្តិ​ចេញ​ពី​ជន​ជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច​សំរ៉ែ តាំង​ពី​យូរយារ​​​ណាស់​មក​ហើយ។  ​វា​​ជា​មរតក​បន្ត​​ពី​​​​​ជំពូក​​​​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច​​មួយ​នេះ ​​និង​​​​​​ជា​ចំណែក​មួយ​នៃ ​អារ្យធម៌​អំបូរ អូស្រ្តូអាស៊ី​យាង ដែល​​​បាន​ចាប់​​​កំណើត​នៅ​​ដែនដី​​​​​​ប្រទេស ​កម្ពុជា​សព្វ​ថ្ងៃ​ តាំង​ពី​​​បុរាណ​កាល​​​រាប់​​ពាន់​ឆ្នាំ​​មុន។ ​​​​​ប្រពៃណី វប្បធម៌​​​ដ៏​យូរលង់​​​​​ ក៏​នៅ​បន្ត​​​រហូត​ដល់​​សង្គម​សម័យ​នា​បច្ចុប្បន្ន​ របាំ​ ត្រុដ តែង​ទទួល​ការ​ពេញ​និយម​​សម្ដែង​ក្នុង​កម្មវិធី​នានា​ពុន​ឆ្នាំ​​ថ្មី​ ប្រពៃណី​ជាតិ​ចូល​មក​ដល់៕

ខាង​ក្រោម​​ជា ​របាំ​​ត្រុដិ ​​ថត​ដោយ​​​​ផលិត​​​កម្ម​ VCM សម្ដែង​ដោយ​ក្រុម​សិល្បៈនៃ​មន្ទីរ​វិចិត្រសិល្បៈ ​ខេត្ត​តាកែវ ​ក្នុង​បរិវេណ​ប្រសាទ​បាទី​។

Thursday, April 2, 2015

ម្សិលមិញ​គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍​សម្លាប់មនុស្ស០៥នាក់​ និងរបួសធ្ងន់ស្រាល១៨នាក់

រាជធានីភ្នំពេញ ៖​ យ៉ាងហោចណាស់​មនុស្ស០៥នាក់​បានស្លាប់និងរបួស១៨នាក់​ ក្នុងនោះ១៤នាក់របួសធ្ងន់ ​ដោយសារគ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍១២លើក​នៅ​ទូទំាង​ប្រទេសកម្ពុជា​កាលពីថ្ងៃទី០២ ​មេសា ២០១៥ ។
បើតាមរបាយការណ៍​របស់អគ្គស្នងការដ្ឋាន​នគរបាលជាតិ​ក្រសួងមហាផ្ទៃបាន​បង្ហាញទៀតថា ​ក្នុង​គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍​ទំាង១២ខាងលើ​ ​បានបណ្តាល​ឲ្យ​ខូចខាត​យានយន្តសរុប២១គ្រឿង​ ក្នុងនោះម៉ូតូ១៥គ្រឿង ​រថយន្តធុនតូច០៣គ្រឿង ​និងយានផ្សេងៗ​០៣គ្រឿង ។
របាយការណ៍​ដដែលបានបញ្ជាក់ទៀតថា​ មូលហេតុដែលបង្កឲ្យ​កើត​មានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ​បណ្តាលមកពីល្បឿន០៦លើក ​ស្រវឹង០២លើក​ មិនប្រកាន់​​ស្តំា​០២លើក​ ប្រជែងគ្រោះថ្នាក់០១លើក​ និង​មិនគោរពសិទ្ឋិ​អាទិភាព០១លើក ៕

ទេសចរ​ថ្មើរជើង​13​ប្រទេស​មក​ដល់​ស្រុក​ខ្មែរ​ជួប​ចោរប្លន់

ទេសចរ​ថ្មើរជើង​13​ប្រទេស​មក​ដល់​ស្រុក​ខ្មែរ​ជួប​ចោរប្លន់

រាជធានី​ភ្នំពេញ ៖ បុរស​ជនជាតិ​កា​ហ្សា​ក់​ស្ថាន​ម្នាក់​ដែល​ធ្វើ​ដំណើរ​ទេសចរណ៍​ដោយ​ថ្មើរជើង​ឆ្លងកាត់​១៣​ប្រទេស​រួច​មក​ហើយ​នោះ ត្រូវ​ជន​៣​នាក់​វាយ​ប្លន់​យក​ទូរស័ព្ទ​ដៃ​នៅ​មុខ​ព្រ​លាន​យន្តហោះ​អន្តរជាតិ​ភ្នំពេញ តាម​មហាវិថី​សហព័ន្ធ​រុ​ស្ស៊ី ក្នុងភូមិ​ក្បាលដំរី សង្កាត់​កា​កាប ខណ្ឌ​ពោធិ៍​សែន​ជ័យ កាលពី​វេលា​ម៉ោង​៣​និង​៣០​នាទី​ទៀប​ភ្លឺ​ថ្ងៃ​ទី​២ មេ​សា ។

ជនបរទេស​ឈ្មោះ SERGEY ភេទ​ប្រុស អាយុ​២០​ឆ្នាំ ស្ពាយ​សាក់​កាដូ​ធំ​មួយ​ជា​អ្នកទេសចរ​ថ្មើរជើង​អស់​រយៈពេល​២៩៦​ថ្ងៃ​មក​ហើយ ដោយ​ឆ្លងកាត់​ប្រទេស​ចំនួន​១៣ ដែល​ប្រទេស​កម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​ឆ្លងកាត់​ទី​១៤ ។ 

នេះ​ជា​ដំណើរ​ទេសចរណ៍​ដោយ​ថ្មើរជើង​មួយ​ដោយ​មិន​ចំណាយ​ប្រាក់​ផ្ទាល់ខ្លួន ឬ​ការ​ផ្តល់​ជំនួយ​អ្វីមួយ​ឡើយ និង​នៅ​ជាប់​នឹង​ខ្លួន​មាន​ស្ពាយ​សាក់​កាដូ​យ៉ាង​ធំ​មួយ មាន​ដោត​ទង់ជាតិ​មួយ​នៅ​ជាប់​នឹង​សាក់​កាដូ​ជា​សញ្ញា​សម្គាល់​ផង​ដែរ ដោយ​ដើរ​ឆ្លងកាត់​នៅ​មុខ​ព្រ​លាន លុះ​មក​ដល់​ចំណុច​ខាងលើ ស្រាប់តែ​មាន​ជន​៣​នាក់​នាំ​គ្នា​វាយ​ប្លន់​យក​ទូរស័ព្ទ​ម៉ាក​សាំ​សុ​៊​ង​កាឡាក់ស៊ី​មួយ​គ្រឿង​ទៅ​បាត់ ។ 

តាម​រយៈ​អ្នកបកប្រែ ជន​រង​គ្រោះ​បាន​ប្រាប់​ថា ទូរស័ព្ទ​គាត់​មិន​ស្តាយ​ទេ ប៉ុន្តែ​នៅ​ក្នុង​ទូរស័ព្ទ មាន​ភ្ជាប់​លេខ​កូដ​សម្ងាត់​ដែល​សំខាន់​សម្រាប់​ធ្វើ​ដំណើរ​ទេសចរណ៍​របស់​គាត់ ។ 

ក្រោយ​ពេល​កើតហេតុ ជន​រង​គ្រោះ​បាន​ទៅ​ដាក់​ពាក្យបណ្តឹង​នៅ​ប៉ុស្តិ៍​នគរបាល​កា​កាប​ឲ្យ​ជួយ​អន្តរាគមន៍ ។ នេះ​ជា​ភាព​បង្ក​ឱ្យ​មានការ​អាម៉ាស់​មួយ សម្រាប់​ជាតិខ្មែរ​ដែល​ក្រុម​ជន​អន្ធពាល​ដ៏​គម្រក់​ហ៊ាន​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​លាមក​បែប​នេះ ។ សង្ឃឹមថា សមត្ថកិច្ច​នឹង​ស្រាវជ្រាវ​វែកមុខ​ចាប់ខ្លួន​ក្រុម​ចោរហារយ​ទាំងនេះ​ឃើញ​ក្នុង​រយៈពេល​ដ៏​ខ្លី​ខាង​មុខ​នេះ ។ 

តាម​ដំណឹង​ថា តំបន់​ពោធិ៍​ចិន​តុង ដូច​ជា កា​កាប ក្បាលដំរី មាន​ក្មេង​ញៀន​ថ្នាំ​អុកឡុក​តាម​អំពើ​ចិត្ត​នៅ​ពេល​យប់ ដែល​សមត្ថកិច្ច​ហាក់ដូចជា​អន់​ជាង​ជន​អន្ធពាល​ទាំងនោះ ៕

ស្រុកអន្លង់វែងត្រូវប្រជា​ពលរដ្ឋ​រិះគន់ថា «ងងឹតដូចទីក្រុង​ខ្មោច»​

ខេត្តឧត្តរ​មានជ័យ ៖ ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ដែល​មាន​ទីលំនៅ​​​ក្នុងស្រុក​អន្លង់​វែង ​រួម​ទាំង​ភ្ញៀវ​ជាតិ​-​​អន្តរជាតិ ​ដែល​ឆ្លងកាត់​ស្រុក​នេះ ​បាន​នាំ​គ្នា​ធ្វើ​ការ​រិះគន់​ថា ​ក្នុងស្រុក​​មាន​បណ្តាញអគ្គិ​សនី​សម្រាប់​ប្រើប្រាស​គ្រប់គ្រាន់​ដែរ ​ដោយឡែក​នៅ​តាម​ដងផ្លូវ​ជាតិ​ និង​ចំណុច​រង្វង់​មូល​សម្តេច​​ហ៊ុន សែន ​ពុំ​មាន​អំ​ពូ​ល​ភ្លើង​បំភ្លឺ​សោះ​ ប្រៀប​​បាន​ដូច​​ស្រុក​ខ្មោច ​។
ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់នៅ​​ក្នុងស្រុក​អន្លង់​វែង​​ជា​ច្រើន​គ្រួ​សារបាន​រៀបរាប់ឱ្យ​​កោះសន្តិភាព​​ដឹង​ថា ​នៅ​ក្នុង​ទីប្រជុំ​ស្រុក​អន្លង់វែ​​ង​នេះ ​កាលពី​អំឡុង​​ឆ្នាំ​២០០២​ គឺ​លោក​អាជ្ញាធរ​​បាន​ធ្វើការ​អភិ​វ​ឌ្ឍ​ន៍​​នូវ​ប្រព័ន្ធ​បណ្តាញ​ភ្លើង​អគ្គិ​​ស​នី​ជូន​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ ​សម្រាប់​ប្រើប្រាស់ទៅ​តាម​តម្រូវការ​​រហូត​មក​ទល់​ឆ្នាំ​២០១៥​នេះ​ តែ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុងស្រុក​បាន​​ធ្វើការ​កត់សម្គាល់​មក​​លោក​អាជ្ញាធរ​មូលរ​ដ្ឋា​ន​​ស្រុក​អន្លង់​វែងថា ​ពុំ ដែល​យកចិត្ត​ទុក្ខ​ដាក់​​បញ្ហា​អំ​ពូ​ល​ភ្លើង​ សម្រាប់​បំភ្លឺ​តាម​ដងផ្លូវ​ក្នុង​​ទីប្រជុំជន​ស្រុក​នោះ​ទេ ។
ប្រជាពលរដ្ឋ​ដដែល​​បញ្ជា​​ក់ថា ​កាលពី​លោក​យឹ​ម​ ផា​ន់​ណា​ ​​ជា​អតីតអភិបាលស្រុក​អន្លង់​វែង ​គេ​សង្កេត​ឃើញ​មាន​ដាក់​អំ​ពូ​ល​១ ​នៅ​ចំណុច​រង្វង់​មូល​សម្តេច​ ហ៊ុន សែន ​លុះ​មក​ដល់​​លោក​ហោ ជិន​វ​រៈយុទ្ធ ​បាន​ចូល​មក​កាន់​តំណែង​ជា​អភិបាលស្រុក​អន្លង់​វែង​​ថ្មី ​ស្រាប់​តែ​​បាន​បាត់​អំ​ពូ​ល​​​ដដែល​បំភ្លឺ​ចំណុច​រង្វង់​មូល​ទៀត ​ដោយ​ពុំ​ដឹង​ថា​ ​មក​ពី​មូលហេតុ​អី? ​។
ដោយឡែក​ ប្រភព​​​តាម​តុ​ការ​ហ្វេ និង​នៅ​តាម​អាហារ​ដ្ឋា​ន​​ក្នុងស្រុក​អន្លង់​វែង ​កាលពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​២ ​មេ​សា​ ២០១៥​ មាន​ភ្ញៀវ​ជាតិ​ និង​ភ្ញៀវ​​អន្តរជាតិ​ បាន​នាំ​គ្នា​និយាយ​ត្អូញត្អែ​រ​ថា​ ពួក​គាត់​​បាន​ធ្វើ​ដំណើ​រ​​នៅ​ពេល​​យប់​មក​ដល់​ចំណុច​ទីប្រជុំជន​​ស្រុក​នេះ​ ចាប់ពី​ម៉ោង​០៩ ​គឺ​នៅ​​មាន​ភ្លើង​បំភ្លឺ ​ដែល​ជះ​​ពន្លឺ​ចេញពី​លំនៅ​​ឋាន​​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្លះ​ៗ ​មក​ដងផ្លូវ​ជាតិ​តែ​ចាប់ពី​ម៉ោង​១០​ ទៅ​១១​នោះ​ នៅ​តាម​លំនៅ​ឋាន​​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​​ពន្លត់ភ្លើង​ទៅ​ប្រៀប​បាន​និង​ស្រុក​ខ្មោច​ ពីព្រោះ​ភ្លើង​អំ​ពូ​ល​នៅ​តាម​ដងផ្លូវ​ជាតិ​គ្មាន ​សូម្បី​តែ​ភ្លើង​អំ​ពូ​ល​១​សម្រាប់​​ដាក់​ចំណុច​រង្វង់​មូល​​គ្មាន​​ផង ​។
ទាក់ទិន​​ហេតុការណ៍​នេះ​ កាលពី​​រសៀល​ថ្ងៃ​ទី​២ ​មេ​សា ​២០១៥ កោះ​សន្តិភាព​​​បាន​​ទូរស័ព្ទ​​លោក​ហោ ជិន​វ​រៈយុទ្ធ ​អភិ​បាល​ស្រុក​អន្លង់​វែង​លោក​បាន​ឆ្លើយ​បំភ្លឺ​ថា ​ការងារ​នេះ លោក​បាន​ដាក់​សំណើមួយ​​ច្បាប់​​ចូល​ទៅ​លោក​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​ឧត្តរមានជ័យ​ ដើម្បី​បន្ត​ស្នើ​សុំ​​ឱ្យ​​ក្រុមហ៊ុន​អិ​ល ​វ៉ា​យ ភី គ្រុប​ ឌែល ​មាន​ស្នាក់​កា​អគ្គិ​ស​នី​អន្លង់​វែង ​ស្រាប់​តែឱ្យ​ជួយ​ដាក់​ភ្លើង​បំភ្លឺ​នៅ​តាម​ដងផ្លូវ​ជាតិ ​ក្នុង​ទីប្រជុំ​ជន​​ស្រុក​នេះ​ ឱ្យ​បាន​ចំនួន​ពី​១៥ ​ទៅ​២០​អំ​ពូ​ល​ផង​ដែរ ​តែ​រហូត​មក​ទល់​និងពេលនេះ​ នៅ​ពុំ​ទាន់​បាន​ទទួល​ដំណឹង​ថា ​បាន​ឬ​មិន​​បាន​នៅឡើយ ។

Khmer Proverb